O zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej
Artykuł 2.

1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
 

1) zawodzie regulowanym – oznacza to zespół czynności zawodowych, których wykonywanie jest uzależnione od spełnienia wymagań kwalifikacyjnych i warunków określonych w odrębnych polskich przepisach, zwanych dalej „przepisami regulacyjnymi”;
 

2) wykonywaniu zawodu – oznacza to wykonywanie zawodu na własny rachunek, na podstawie umowy o pracę lub w innej formie dozwolonej przez przepisy obowiązujące w państwie, w którym zawód był, jest lub ma być wykonywany;
 

3) podejmowaniu lub wykonywaniu działalności – oznacza to podejmowanie lub wykonywanie działalności na własny rachunek lub zatrudnienie przy wykonywaniu tej działalności;
 

4) wnioskodawcy – oznacza to obywatela, o którym mowa w art. 1 ust. 1, zamierzającego wykonywać zawód regulowany albo działalność w Rzeczypospolitej Polskiej;
 

5) państwie wnioskodawcy – oznacza to państwo, w którym wnioskodawca uzyskał kwalifikacje do wykonywania zawodu albo wykonywał działalność;
 

6) uprawnionej instytucji – oznacza to instytucję w państwie członkowskim prowadzącą kształcenie lub szkolenie, których ukończenie jest potwierdzane dyplomami lub świadectwami, zgodnie z przepisami o systemie edukacji w tym państwie, a także stowarzyszenie albo organizację zawodową, których wykaz stanowi załącznik nr I do dyrektywy;
 

7) kształceniu regulowanym – oznacza to kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu w państwie wnioskodawcy, uzupełnione, o ile jest to dodatkowo wymagane, szkoleniem zawodowym, okresem próbnym lub praktyką zawodową, których poziom i program są określone przepisami państwa wnioskodawcy lub podlegają zatwierdzeniu lub ocenie przez powołaną w tym celu instytucję w państwie wnioskodawcy;
 

8) kwalifikacjach do wykonywania zawodu regulowanego – oznacza to wymogi określone przepisami regulacyjnymi, od których spełnienia jest uzależnione wykonywanie zawodu;
 

9) kwalifikacjach na poziomie czwartym – oznacza to, że wnioskodawca posiada:
 

a) dyplom, świadectwo lub inny dokument, wydane przez uprawnioną instytucję, potwierdzające ukończenie studiów wyższych o co najmniej czteroletnim okresie kształcenia, lub odpowiednio dłuższym w przypadku nauki w cyklu innym niż podstawowy, zwanym dalej „nauką w niepełnym wymiarze”, albo inne uznane w państwie wnioskodawcy za równorzędne, a także dodatkowo ukończenie szkolenia zawodowego, o ile jest wymagane – stanowiące jednocześnie potwierdzenie posiadania kwalifikacji wymaganych do wykonywania zawodu regulowanego w państwie wnioskodawcy, wówczas gdy ponad połowę kształcenia lub szkolenia odbyto w państwie członkowskim lub gdy wnioskodawca uzyskał trzyletnie doświadczenie zawodowe poświadczone przez państwo członkowskie, które uznało dokumenty uzyskane w państwie innym niż państwo członkowskie, albo
 

b) dokumenty wydane przez uprawnioną instytucję, potwierdzające ukończenie studiów wyższych o co najmniej czteroletnim okresie kształcenia lub odpowiednio dłuższym, w przypadku nauki w niepełnym wymiarze, albo inne uznane w państwie wnioskodawcy za równorzędne, a także ukończenie szkolenia zawodowego, o ile jest wymagane – stanowiące jednocześnie potwierdzenie posiadania kwalifikacji do wykonywania zawodu, niebędącego w państwie wnioskodawcy zawodem regulowanym, oraz dodatkowo dokumenty poświadczające wykonywanie w państwie członkowskim przez wnioskodawcę zawodu przez dwa lata w czasie odpowiadającym pełnemu wymiarowi czasu pracy w okresie ostatnich dziesięciu lat, z tym że wykonywanie zawodu przez dwa lata nie jest wymagane, jeżeli wnioskodawca posiada dokument potwierdzający ukończenie kształcenia regulowanego, albo
 

c) dokument potwierdzający ukończenie w państwie członkowskim kształcenia regulowanego, o co najmniej czteroletnim okresie kształcenia lub odpowiednio dłuższym w przypadku nauki w niepełnym wymiarze;
 

10) kwalifikacjach na poziomie trzecim – oznacza to, że wnioskodawca posiada:
 

a) dyplom, świadectwo lub inny dokument, wydane przez uprawnioną instytucję, potwierdzające ukończenie studiów wyższych o okresie kształcenia od trzech do czterech lat, lub odpowiednio dłuższym w przypadku nauki w niepełnym wymiarze, albo inne uznane w państwie wnioskodawcy za równorzędne, a także dodatkowo ukończenie szkolenia zawodowego, o ile jest wymagane – stanowiące jednocześnie potwierdzenie posiadania kwalifikacji wymaganych do wykonywania zawodu regulowanego w państwie wnioskodawcy, wówczas gdy ponad połowę kształcenia lub szkolenia odbyto w państwie członkowskim lub gdy wnioskodawca uzyskał trzyletnie doświadczenie zawodowe poświadczone przez państwo członkowskie, które uznało dokumenty uzyskane w państwie innym niż państwo członkowskie, albo
 

b) dokumenty wydane przez uprawnioną instytucję, potwierdzające ukończenie studiów wyższych o okresie kształcenia od trzech do czterech lat lub odpowiednio dłuższym, w przypadku nauki w niepełnym wymiarze, albo inne uznane w państwie wnioskodawcy za równorzędne, a także ukończenie szkolenia zawodowego, o ile jest wymagane – stanowiące jednocześnie potwierdzenie posiadania kwalifikacji do wykonywania zawodu, niebędącego w państwie wnioskodawcy zawodem regulowanym, oraz dodatkowo dokumenty poświadczające wykonywanie w państwie członkowskim przez wnioskodawcę zawodu przez dwa lata w czasie odpowiadającym pełnemu wymiarowi czasu pracy w okresie ostatnich dziesięciu lat, z tym że wykonywanie zawodu przez dwa lata nie jest wymagane, jeżeli wnioskodawca posiada dokument potwierdzający ukończenie kształcenia regulowanego, albo
 

c) dokument potwierdzający ukończenie w państwie członkowskim kształcenia regulowanego, o okresie kształcenia od trzech do czterech lat lub odpowiednio dłuższym w przypadku nauki w niepełnym wymiarze;
 

11) kwalifikacjach na poziomie drugim – oznacza to, że wnioskodawca posiada:
 

a) dokumenty potwierdzające wykształcenie lub ukończenie szkolenia, wydane przez uprawnioną instytucję po ukończeniu:
 

– nauki o okresie kształcenia co najmniej rocznym lecz krótszym niż trzy lata, lub odpowiednio dłuższym w przypadku nauki w niepełnym wymiarze, podejmowanej na podstawie świadectwa uprawniającego do kształcenia w systemie szkolnictwa wyższego, albo inne uznane w państwie wnioskodawcy za równorzędne, a także dodatkowo ukończenie szkolenia zawodowego, o ile jest to wymagane, lub

– kursów o specjalnym programie, uznawanych jako kwalifikacje na poziomie drugim, których wykaz stanowi załącznik nr II do dyrektywy, stanowiące jednocześnie potwierdzenie posiadania kwalifikacji wymaganych do podjęcia i wykonywania zawodu regulowanego w państwie wnioskodawcy, jeżeli ponad połowę kształcenia lub szkolenia odbyto w państwie członkowskim albo gdy wnioskodawca uzyskał trzyletnie doświadczenie zawodowe poświadczone przez państwo członkowskie, które uznało dokumenty uzyskane w państwie innym niż państwo członkowskie, albo
 

b) dokumenty wydane przez uprawnioną instytucję, potwierdzające ukończenie nauki o okresie kształcenia co najmniej rocznym lecz krótszym niż trzy lata, lub odpowiednio dłuższym w przypadku nauki w niepełnym wymiarze, podejmowanej na podstawie świadectwa uprawniającego do kształcenia w systemie szkolnictwa wyższego, albo inne uznane w państwie wnioskodawcy za równorzędne, a także dodatkowo ukończenie szkolenia zawodowego, o ile jest to wymagane – stanowiące jednocześnie potwierdzenie posiadania kwalifikacji do wykonywania zawodu, który w państwie wnioskodawcy nie jest zawodem regulowanym, oraz dodatkowo dokumenty poświadczające wykonywanie w państwie członkowskim przez wnioskodawcę zawodu przez dwa lata w czasie odpowiadającym pełnemu wymiarowi czasu pracy lub odpowiednio dłużej w przypadku wykonywania zawodu w niepełnym wymiarze czasu pracy, w okresie ostatnich dziesięciu lat, z zastrzeżeniem, że wykonywanie tego zawodu przez ten okres nie jest wymagane, jeżeli wnioskodawca posiada dokument potwierdzający ukończenie kształcenia regulowanego, albo
 

c) dokument potwierdzający ukończenie w państwie członkowskim kursu kształcenia regulowanego, świadczący o posiadaniu kwalifikacji na poziomie drugim, w tym kursu, którego wykaz stanowi załącznik nr III do dyrektywy;
 

12) kwalifikacjach na poziomie pierwszym – oznacza to, że wnioskodawca posiada:
 

a) dokumenty potwierdzające wykształcenie lub szkolenie, wydane przez uprawnioną instytucję po zakończeniu nauki z zakresu szkoły średniej:
 

– ogólnej – potwierdzające ukończenie kształcenia lub szkolenia innego niż wymienione w pkt 11 lit. a tiret pierwsze, w instytucji szkolnictwa, uzupełnionego dodatkowo okresem próbnym lub okresem praktyki zawodowej, lub
 

– technicznej lub zawodowej – potwierdzające ukończenie, o ile jest to wymagane, kształcenia lub szkolenia innego niż wymienione w pkt 11 lit. a tiret pierwsze, w instytucji szkolnictwa, uzupełnionego dodatkowo okresem próbnym lub okresem praktyki zawodowej, albo inne uznane w państwie wnioskodawcy za równorzędne, stanowiące jednocześnie potwierdzenie posiadania kwalifikacji wymaganych do wykonywania zawodu regulowanego w państwie wnioskodawcy, jeżeli ponad połowę kształcenia lub szkolenia odbyto w państwie członkowskim albo gdy wnioskodawca uzyskał trzyletnie doświadczenie zawodowe poświadczone przez państwo członkowskie, które uznało dokumenty uzyskane w państwie innym niż państwo członkowskie, albo
 

b) dokumenty wydane przez uprawnioną instytucję po zakończeniu nauki z zakresu szkoły średniej:
 

– ogólnej – świadczące o ukończeniu kształcenia lub szkolenia odbytego w instytucji szkolnictwa, uzupełnionego dodatkowo okresem próbnym lub okresem praktyki zawodowej, lub
 

– technicznej lub zawodowej – świadczące o ukończeniu, o ile jest to wymagane, kształcenia lub szkolenia odbytego w instytucji szkolnictwa, uzupełnionego dodatkowo okresem próbnym lub okresem praktyki zawodowej, albo inne uznane w państwie wnioskodawcy za równorzędne, stanowiące jednocześnie potwierdzenie posiadania kwalifikacji do wykonywania zawodu, który w państwie wnioskodawcy nie jest zawodem regulowanym, oraz dodatkowo dokumenty poświadczające wykonywanie w państwie członkowskim przez wnioskodawcę zawodu przez dwa lata w czasie odpowiadającym pełnemu wymiarowi czasu pracy lub odpowiednio dłużej w przypadku wykonywania zawodu w niepełnym wymiarze czasu pracy, w okresie ostatnich dziesięciu lat, z tym, że wykonywanie zawodu przez dwa lata nie jest wymagane, jeżeli wnioskodawca posiada dokument potwierdzający ukończenie kształcenia regulowanego, albo
 

c) dokument potwierdzający ukończenie kształcenia regulowanego na poziomie, o którym mowa w lit. a tiret pierwsze i drugie;
 

13) zaświadczeniu potwierdzającym kompetencje – oznacza to:
 

a) dokument potwierdzający ukończenie istotnego dla zawodu regulowanego kształcenia lub szkolenia innego niż wymienione w pkt 9-12, albo

b) dokument potwierdzający zdanie egzaminu specjalistycznego, niepoprzedzonego kształceniem, albo
 

c) dokument potwierdzający wykonywanie w państwie członkowskim przez wnioskodawcę zawodu przez trzy lata w czasie odpowiadającym pełnemu wymiarowi czasu pracy lub odpowiednio dłużej w przypadku wykonywania zawodu w niepełnym wymiarze czasu pracy, w okresie ostatnich dziesięciu lat, albo
 

d) dokument potwierdzający ukończenie w państwie członkowskim ogólnego kształcenia podstawowego lub średniego, stanowiący potwierdzenie uzyskania przez wnioskodawcę wiedzy ogólnej;
 

14) dyplomie ukończenia szkoły wyższej – oznacza to dyplom ukończenia studiów wyższych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz, jeżeli przepisy regulacyjne tak stanowią, dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów kwalifikacyjnych zawartych w tych przepisach dla danego zawodu regulowanego;
 

15) świadectwie ukończenia szkoły pomaturalnej – oznacza to świadectwo ukończenia szkoły pomaturalnej w Rzeczypospolitej Polskiej oraz, jeżeli przepisy regulacyjne tak stanowią, dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów kwalifikacyjnych zawartych w przepisach dla danego zawodu regulowanego;
 

16) świadectwie ukończenia szkoły średniej – oznacza to świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej w Rzeczypospolitej Polskiej, z wyjątkiem szkół, o których mowa w pkt 15;
 

17) kwalifikacjach do podejmowania lub wykonywania działalności – oznacza to formalne kwalifikacje lub doświadczenie zawodowe;
 

18) kierowniku przedsiębiorstwa – oznacza to:
 

a) członka organu zarządzającego przedsiębiorstwa, pełnomocnika przedsiębiorstwa do spraw zarządzania, prokurenta, kierującego przedsiębiorstwem lub jego zastępcę, kierującego wyodrębnioną częścią przedsiębiorstwa, posiadającego upoważnienie do zaciągania zobowiązań w imieniu przedsiębiorstwa lub kierującego komórką organizacyjną przedsiębiorstwa, od którego wymaga się posiadania specjalistycznej wiedzy lub doświadczenia zawodowego i który upoważniony jest do zaciągania zobowiązań w imieniu przedsiębiorstwa,
 

b) osobę kierującą co najmniej jedną komórką organizacyjną przedsiębiorstwa, od której wymaga się specjalistycznej wiedzy handlowej lub technicznej lub doświadczenia zawodowego;
 

19) doświadczeniu zawodowym – oznacza to okres zgodnego z prawem wykonywania przez wnioskodawcę zawodu albo działalności;
 

20) stażu adaptacyjnym – oznacza to okres przysposobienia do samodzielnego wykonywania zawodu regulowanego, odbywanego w ramach stosunku pracy lub na podstawie umowy cywilnoprawnej, pod nadzorem wykwalifikowanego przedstawiciela zawodu regulowanego;
 

21) teście umiejętności – oznacza to czynności mające na celu sprawdzenie, z uwzględnieniem wymagań zawodu regulowanego, zakresu i poziomu wiedzy zawodowej wnioskodawcy niezbędnej do wykonywania tego zawodu;
 

22) organizacjach zawodowych – oznacza to organizację zawodową, stowarzyszenie zawodowe lub samorząd zawodowy lub gospodarczy;
 

23) zasadniczej różnicy w kształceniu lub szkoleniu – oznacza to istotne różnice pod względem czasu trwania i treści zakresu programu kształcenia lub szkolenia, którego znajomość jest niezbędna do wykonywania zawodu przez wnioskodawcę, w porównaniu z kształceniem lub szkoleniem wymaganym w Rzeczypospolitej Polskiej;
 

24) formalnych kwalifikacjach – oznacza to dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający wiedzę i umiejętności do wykonywania zawodu lub działalności, wydany przez uprawnioną instytucję;
 

25) świadczeniu usług transgranicznych – oznacza to wykonywanie tymczasowo i okazjonalnie zawodu regulowanego lub działalności w Rzeczypospolitej Polskiej przez obywatela, o którym mowa w art. 1 ust. 1, uprawnionego do wykonywania tego zawodu lub tej działalności w państwie członkowskim, w którym ma on swoją siedzibę;
 

26) usługodawcy – oznacza to obywatela, o którym mowa w art. 1 ust. 1,
 

2. Ilekroć w ustawie jest mowa o obywatelach państw członkowskich, rozumie się przez to także:
 

1) członków ich rodzin w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043, z późn. zm.3));
 

2) obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650 oraz z 2014 r. poz. 463);
 

3) cudzoziemców posiadających status uchodźcy lub objętych ochroną uzupełniającą;
 

4) cudzoziemców, którzy przybywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przebywają na tym terytorium w celu połączenia się z rodziną i są członkami rodziny cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy lub udzieleniem mu ochrony uzupełniającej;
 

5) obywateli państw trzecich, którzy ubiegają się o przyjęcie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
 

6) obywateli państw trzecich, którzy zostali przyjęci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celach innych niż wykonywanie pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym i mają prawo do wykonywania pracy oraz posiadają dokument pobytowy zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającym jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 157 z 15.06.2002, str. 1, z późn. zm.), oraz obywateli państw trzecich, którzy zostali przyjęci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu wykonywania pracy zgodnie z prawem Unii Europejskiej lub prawem krajowym;
 

7) obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 151 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.

 

---

3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 818, z 2008 r. Nr 216, poz. 1367, z 2010 r. Nr 81, poz. 531, z 2011 r. Nr 92, poz. 532, z 2013 r. poz. 1650 oraz z 2014 r. poz. 1004.